ΣΤΟ ΚΑΤΩΦΛΙ ΜΙΑΣ ΝΕΑΣ ΕΠΟΧΗΣ

 

                                                     

  ΣΤΟ ΚΑΤΩΦΛΙ ΜΙΑΣ ΝΕΑΣ ΕΠΟΧΗΣ

                                               

                                                     

 “σήμερα ο άνθρωπος αρχίζει να πραγματοποιεί, σ' ένα βαθμό που δεν μπορούσαμε να φαντασθούμε μέχρι τώρα, το έργο του γήϊνου παραδείσου : να υποτάξη στον εαυτό του τον κόσμο. Μπορεί να πάη παντού. Μπορεί να αναπαράγεται κατά βούλησιν. Μπορεί ν κατασκευάζει τεχνητές ύλες και σε καλύτερη ποιότητα απ' αυτές που του προσφέρει η φύσις. Μπορεί να αυτοπρογραμματίζεται. Σκέπτεται ακόμη να εγκαταλείψη τη γή, που ο θεός του καθόρισε για κατοικία.  

   Στέλνει μηνύματα με ραντάρ στη σελήνη, που ο θεός την έταξε σαν φωστήρα στο στερέωμα της νυκτός και στην οποία ο άνθρωπος των αρχαίων εποχών έρριχνε βλέμματα θρησκευτικού φόβου , σαν σε μία ουράνια και απρόσιτη εικόνα ενός κόσμου ριζικά διαφορετικού απ' το δικό του και απηλλαγμένου από τα ελαττώματα της δικής μας γήϊνης σφαίρας.

 

    Σήμερα δεν γνωρίζει πιά από πάνω του έναν έναστρο ουρανό που να τον γεμίζει θρησκευτικό δέος όμοιο μ' εκείνο που προκαλεί μέσα του ο ηθικός νόμος. Δεν υπάρχει πιά ενώπιόν του πεποίθησις που να μην έχει δίκιο με κάθε  τρόπο, όταν τελειώνουν τα επιχειρήματά του και είναι ανίκανος να κάνη να λάμψη η αλήθεια πιό δυνατά. Εφθασε σε μεγάλο βαθμό να αμύνεται έναντι της φύσεως, όταν αυτή ξεσπάει άγρια εναντίον του, να υψώνει προστατευτικά τείχη εναντίον της, στις θεομηνίες της, στα μικρόβιά της, στα άγρια θηρία της, στις θανατηφόρες δυνάμεις της.

 

   Αλλά ιδού ότι τη στιγμή που αμυνόταν κατά της φύσεως, έχανε την προστασία που αυτή του εξησφάλιζε. Και νά τώρα ο άνθρωπος παραδομένος στον εαυτό του, στις τρομερές δυνατότητες της ελευθερίας του, της προσωπικής του “ύβρεως”, του αιωνίου πειρασμού να γίνει 'ομοιος με το θεό, να μή συνδέεται με καμμία πραγματικότητα έξω από τον εαυτό του, με κανένα νόμο πάνω από τον εαυτό του. Κανείς στο εξής δεν μπορεί να τον υπερασπίσει από τον εαυτό του παρά μόνον ο εαυτός του, πράγμα που προϋποθέτει κατά συνέπειαν να είναι αυτός κάτι περισσότερο από τον εαυτό του, με άλλα λόγια ο θεός και η χάρη να είναι μαζί του. 

   Το νέο στοιχείο της συγχρόνου κατα στάσεως είναι ότι ο άνθρωπος είναι ανυπεράσπιστος από τον εαυτό του, αν μείνει μόνος. Και ο άνθρωπος, μιά που είναι αμαρτωλός, είναι πιό άγριος προς τον εαυτό του από όσο ολόκληρη η φύση, από την οποία κατορθώνει σήμερα να αμυνθεί.

 

  Ετσι ο άνθρωπος φυγαδευμένος από τη φύση, από την ασφάλεια και την προστασία που αυτή του παρείχε, από τα όρια και τα σταθερά πλαίσια που του επέβαλλε, μένει παραδομένος στον εαυτό του, στην άπειρη καταστροφική του δύναμη και στις απεριόριστες δυνατότητες του νου του. Ο θεός, ο δημιουργός του ανθρώπου, τον έσωζε από τον εαυτό του με το ενδιάμεσο της φύσεως και αυτή με τον καταναγκασμό των νόμων της ήταν μέχρι τώρα ο παιδαγωγός, ο βαλμένος από το θεό για να τον προσανατολίζη προς το θεό και να εξασφαλίζει την υγεία του ανθρωπίνου όντος. Ομως ο άνθρωπος έγινε ενήλικος. Και ο θεός με μια άμεεση ενέργεια μπορεί να υπερασπίσει τον άνθρωπο από τον εαυτό του.

 

   Η νέα κατάσταση που βρισκόμαστε είναι η εξής : ο άνθρωπος ανυπεράσπιστος μιά και έφυγε από την προσταασία της φύσεως, μόνο στο θεό θα βρεί πως θα αμυνθεί από τον εαυτό του, για να πραγματοποιήσει τον εαυτό του”

 

  ( Karl Rahner , “αποστολή και χάρη” , 1962

στο βιβλίο : η αγωνία του σύγχρονου ανθρώπου, του π. Ηλία Μαστρογιαννόπουλου )